Những người chăm sóc mộ thu nhập của họ lên đến vài triệu đồng/ngày.
Tìm đến nghĩa trang Bình Hưng Hòa (quận Bình Tân, TP HCM) vào những ngày cuối tháng chạp, men theo dãy mộ thẳng tắp, chúng tôi bắt gặp nhiều dáng người nhỏ nhắn cần mẫn nhổ cỏ, cạo vôi quét sơn từng ngôi mộ.
Thấy có người lạ, một người người đàn ông, tay dính đầy sơn đầu phủ đầy bụi, nhanh nhảu đáp: “Chú có thân nhân ở đây sao? Mộ chỗ nào tụi tui làm giùm, cho bao nhiêu thì tùy tâm chú”.
Sau một hồi trò chuyện, anh cho biết tên Út Thắng, quê ở xã Đức Hòa (Long An). Từ đầu tháng chạp, khi vụ lúa Đông - Xuân không còn việc để làm, anh cùng 9 người trong ấp kéo nhau đến nghĩa trang Bình Hưng Hòa để kiếm thêm từ nghề tảo mộ.
“Đã 15 năm rồi, cận Tết là chúng tôi lên đây để làm thêm. Ngoài cuốc, xẻng, thứ quý giá nhất là cuốn sổ ghi danh sách số điện thoại những người thân của các ngôi mộ” - anh Thắng nói.
Trong nhóm, mỗi người làm một công việc khác nhau. Người nhận nhiệm vụ nhổ cỏ, người vun đất, cạo vôi, người quét sơn,... tùy theo yêu cầu của những người thuê. Anh ước tính khoảng 10 ngày trước Tết công việc sẽ rất nhiều nên gọi thêm 2 đứa con đang học cấp 2 lên làm phụ.
Giá cả anh nêu ra dựa vào mức độ hài lòng của người thuê nên lúc nào anh và mọi người cũng cố gắng làm tốt nhất có thể. Thường mỗi ngôi mộ sau khi dọn dẹp xong, thân nhân trả hơn 1 triệu đồng, có người hào phóng cho hẳn 5 triệu đồng. Mỗi ngày, nhóm tảo mộ thuê của anh Thắng có thể làm được 15 ngôi mộ. Tính ra số tiền thu được không phải là nhỏ.
Chị Trần Thị Luyến, làm công việc nhổ cỏ mộ trong nhóm của anh Thắng, cho biết: “Năm ngoái làm ròng rã 20 ngày, tôi kiếm 32 triệu đồng, gấp 10 lần tiền làm công ở quê. Tiếc rằng đây chỉ là công việc mùa vụ nên chỉ diễn ra thời gian ngắn”.
Công việc tảo mộ thuê ngày Tết cho thu nhập khá cao nên nhiều người kéo nhau đến để làm việc. Đội quân tảo mộ thuê khá hùng hậu nên các nhóm thường phân chia khu vực để làm. Họ tự đặt tên từng khu, như khu ông Út Thắng, bà Kiều Thu, khu ông Chín Lộc mặt đường Bình Long… Tại đây, không ít người làm nghề buôn đồng nát, lái xe ôm… bỏ việc để tảo mộ thuê cuối năm bởi mức thu nhập khá hấp dẫn.
Không chỉ nghĩa trang Bình Hưng Hòa, mà một số nghĩa trang khác như Gò Dưa (quận Thủ Đức), nghĩa trang Nhơn Đức (huyện Nhà Bè)… những ngày qua đều đông đúc người tảo mộ thuê. Điện thoại họ liên tục đổ chuông để nhận đơn đặt hàng từ khách hàng.
Một người làm thuê ở nghĩa trang Nhơn Đức, chia sẻ: “Ngày thường tôi kéo xe bò để chở cát xây nhà, cận Tết tôi đi đổ đất cho các ngôi mộ. Giá mỗi xe từ 400.000-500.000 đồng, tranh thủ làm cuối năm cũng có khoảng thu nhập kha khá”.
Riêng nghĩa trang Đa Phước (huyện Bình Chánh) mặc dù đã có ban quản lý nghĩa trang chăm sóc, mỗi năm thú phí 350.000 đồng/mộ nhưng thân nhân của các ngôi mộ vẫn vung tiền triệu để thuê người ngoài mua thêm đồ trang trí, quét tước để mộ phần hoành tráng hơn.
Mặc dù công việc này mang lại khoản thu nhập cao nhưng cũng không tránh gặp nhiều rủi ro. Anh Trần Văn Hòa, một người tảo mộ thuê ở nghĩa trang Gò Dưa (quận Thủ Đức), kể: “Nhiều người đưa tiền cọc, nhờ mình mua vật liệu xây dựng để sửa lại phần mộ hư hỏng sau đó quỵt luôn. Mình không thể làm được gì, chẳng lẽ lại đi quậy phá mộ người chết. Xem như mình đang làm công tích đức”.
Anh Hòa cho biết với những ngôi mộ vô danh, không có người thân, anh và nhiều người vào ngày 30 Tết cố nán lại một ít thời gian để vun vén đất, nhổ cỏ, thắp nén hương để người chết cũng có “nhà” mới đón Tết.
Cúng giỗ, tảo mộ trực tuyến
Hiện tại, một số trang web trực tuyến chuyên hoạt động để tảo mộ, cúng giỗ nhằm phục vụ những gia đình không có điều kiện chăm sóc mộ người thân.
Long, chủ trang Cúng giỗ trực tuyến, cho biết: “Dịch vụ cúng mùng 1 có giá từ 400.000-1 triệu đồng/phần mộ, bao gồm trái cây, vàng mã, bánh ngọt, bông vạn thọ. Sơn và quét tước tảo mộ có giá từ 1 – 4 triệu/tùy kích thước”. Cơ sở của Long chỉ nhận phục vụ ở 2 nghĩa trang Phúc An Viên (quận 9) và Gò Dưa (Thủ Đức).
Theo chủ trang web này, để người thân an tâm với dịch vụ, sau khi cúng giỗ, tảo mộ anh sẽ chụp hình gửi lên trang mạng xã hội, email để người thân an tâm. Tính đến nay, Long đã nhận được 10 đơn hàng tảo mộ, 7 đơn hàng cúng giỗ. Khách hàng đa phần những người Việt sống và làm việc ở nước ngoài.