Khai thác nguồn nước ngầm tràn lan là một trong những nguyên nhân gây sụt lún nền đất, gia tăng đáng kể nguy cơ xâm nhập mặn vào thành phố, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống và cạn kiệt tài nguyên nước. Thêm vào đó, việc sử dụng nguồn nước dưới đất chưa qua xử lý để phục vụ nhu cầu ăn uống, sinh hoạt hằng ngày luôn tiềm ẩn nguy cơ gây bệnh cho người dân.

Kế hoạch giảm khai thác nước dưới đất và trám lấp giếng khai thác nước dưới đất trên địa bàn TP HCM đến năm 2025 của Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn - TNHH một thành viên (SAWACO) sẽ góp phần hạn chế những tác động bất lợi của việc khai thác nước ngầm trong điều kiện không kiểm soát tốt.

Tính đến cuối năm 2017, tổng số trạm giếng, nhà máy khai thác nước ngầm và mặt bằng trạm cấp nước thuộc SAWACO là 138 trạm (do Công ty TNHH MTV Nước ngầm Sài Gòn và Xí nghiệp Cấp nước sinh hoạt nông thôn quản lý, vận hành). Trong đó, số trạm thuộc danh mục trạm giếng và mặt bằng trạm giếng phục vụ kế hoạch cấp nước an toàn là 46/138 trạm. Số trạm không khai thác, đã ngừng khai thác là 85/138 trạm.

SAWACO ưu tiên ngừng khai thác, đóng trạm, trám lấp giếng đối với các trạm không còn nhu cầu sử dụng Ảnh: Hà Vân

Căn cứ Quyết định số 1242/QĐ-UBND ngày 30-3-2018 của UBND TP HCM về việc ban hành kế hoạch giảm khai thác nước dưới đất và trám lấp giếng khai thác nước dưới đất trên địa bàn TP HCM đến năm 2025, SAWACO đặt mục tiêu giảm lượng khai thác nước ngầm với lộ trình cụ thể hằng năm: từ 100.000 m3/ngày đêm (đến cuối năm 2018), xuống 70.000 m3/ngày đêm (năm 2020) và còn 30.000 m3/ngày (giai đoạn 2024-2025); ưu tiên ngừng khai thác, đóng trạm, trám lấp giếng đối với các trạm không còn nhu cầu sử dụng; nỗ lực chuyển đổi nguồn nước ngầm, đưa các công trình khai thác nước ngầm vào chế độ vận hành phù hợp theo chiến lược bảo đảm an toàn cấp nước cho thành phố.

Trong năm 2018, SAWACO duy trì công suất khai thác nước ngầm ở 2 nhà máy: Tân Phú (55.000 m3/ngày đêm), Bình Hưng (5.000 m3/ngày đêm) một số giếng lẻ khu vực huyện Bình Chánh, đồng thời rà soát lại các công trình khai thác nước ngầm hiện hữu. Mạng lưới cấp nước được chú trọng phát triển, phục vụ việc chuyển đổi nguồn nước cho các khu vực sử dụng nước ngầm. Đến năm 2024-2025, chỉ những công trình quy mô lớn và thuộc danh mục phục vụ cấp nước an toàn được SAWACO giữ lại và vận hành ở công suất phù hợp. Theo đó, 46 trạm thuộc kế hoạch bảo đảm cấp nước an toàn cho thành phố (2 trạm quy mô lớn tiếp tục vận hành sau năm 2025, 32 trạm chuyển qua vận hành ở chế độ dự phòng và 12 trạm/mặt bằng khác phục vụ cấp nước an toàn). Các trạm khai thác nước ngầm sau khi chuyển sang chế độ dự phòng sẽ được bảo trì bảo dưỡng, cải tạo phù hợp để bảo đảm khả năng vận hành bất kỳ lúc nào khi có yêu cầu cấp nước khẩn cấp. Riêng các trạm và mặt bằng trạm không khai thác nước ngầm sẽ được chuyển đổi công năng thành bể chứa dự phòng, trạm bơm tăng áp, trạm tập kết vật tư phục vụ cấp nước an toàn...