Bộ Công an đề xuất tăng phạt tiền gấp 10 - 20 lần với một số vi phạm về phòng cháy, chữa cháy
(NLĐO) - Bộ Công an đề xuất tăng mức phạt tiền lên gấp gần 20 lần so với hiện hành đối với một số hành vi vi phạm về phòng cháy, chữa cháy
Bộ Công an đang lấy ý kiến Dự thảo Nghị định của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy (PCCC) và cứu nạn, cứu hộ (thay thế Nghị định 144/2021) và đang được Bộ Tư pháp tổ chức thẩm định.

Hiện trường vụ cháy ngày 12-9-2023 tại chung cư mini 29/70 phố Khương Hạ (quận Thanh Xuân, Hà Nội) khiến 56 người chết. Ảnh: Nguyễn Hưởng
Theo Bộ Công an (cơ quan chủ trì soạn thảo), trong giai đoạn từ năm 2013 - 2024, lực lượng cảnh sát PCCC và cứu nạn, cứu hộ, đã lập biên bản và xử lý 269.090 trường hợp vi phạm với tổng số tiền phạt trên 1.079 tỉ đồng. Trong đó, 3 năm (2022-2024), các lực lượng chức năng đã xử lý trên 112.700 vụ vi phạm với tổng số tiền phạt hơn 512 tỉ đồng.
Từ năm 2022 - 2024, cả nước xảy ra gần 10.800 vụ cháy, làm chết 356 người, 284 người bị thương, thiệt hại sơ bộ thành tiền khoảng 2.169 tỉ đồng, trong đó, số vụ xảy ra ở thành thị chiếm gần 74%.
Về loại hình xảy ra cháy, theo Bộ Công an, nhà ở riêng lẻ, nhà ở kết hợp sản xuất kinh doanh xảy ra cháy nhiều nhất với 3.700 vụ (chiếm trên 34%); kho, cơ sở sản xuất, kinh doanh trên 1.200 vụ (11,5%); còn lại là cháy phương tiện giao thông (880 vụ), cháy nhà chung cư (150 vụ) và cháy chợ (67 vụ).
Tổng hợp kết quả điều tra, giải quyết vụ cháy của công an cho thấy số vụ cháy xảy ra tại nhà dân, khu công nghiệp, nhà máy sản xuất, cơ sở dịch vụ về cơ bản đều liên quan đến vi phạm quy định về PCCC và cứu nạn, cứu hộ. Trong đó có một số vụ cháy xảy ra do lỗi vi phạm quy định về PCCC và cứu nạn, cứu hộ gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng về người: Vụ cháy ngày 6-9-2022 tại quán karaoke An Phú (TP Thuận An, Bình Dương) làm 33 người chết; vụ cháy ngày 12-9-2023 tại chung cư mini 29/70 phố Khương Hạ (quận Thanh Xuân, Hà Nội) khiến 56 người chết.
Vi phạm quy định về PCCC và cứu nạn, cứu hộ còn phổ biến do ý thức, trách nhiệm của một bộ phận người đứng đầu cơ sở, chủ hộ gia đình, chủ phương tiện giao thông trong chấp hành quy định pháp luật.
Bộ Công an nêu thực tế mức thu nhập trung bình của người dân từ năm 2015 đến 2024 tăng mạnh, từ 2.109 USD/người lên 4.700 USD/người, nhưng mức xử phạt vi phạm trong lĩnh vực PCCC gần như không thay đổi. Các chế tài xử phạt tại Nghị định 144 đã không còn phù hợp với sự phát triển của xã hội, chưa đủ sức răn đe, phòng ngừa vi phạm pháp luật về PCCC và cứu nạn, cứu hộ.
Do đó, tại dự thảo này, Bộ Công an đề xuất nâng mức xử phạt tiền đối với một số hành vi đến gần 20 lần so với Nghị định số 144, có một số hành vi phạt tiền tối đa theo quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính.
Mức phạt tiền tối đa đối với cá nhân lên đến 50 triệu đồng
Mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực PCCC và cứu nạn, cứu hộ đối với cá nhân đến 50 triệu đồng. Đối với tổ chức có cùng hành vi vi phạm, mức phạt tiền gấp 2 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
Các vi phạm được đề xuất tăng mạnh phạt tiền liên quan đến sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt; vi phạm trang bị, lắp đặt, sử dụng, bảo dưỡng phương tiện, thiết bị PCCC và cứu nạn, cứu hộ; thành lập và duy trì Đội PCCC và cứu nạn, cứu hộ cơ sở, Đội PCCC và cứu nạn, cứu hộ chuyên ngành; hành vi liên quan đến cháy lan, lối thoát nạn; hành vi liên quan đến không tự kiểm tra về PCCC...
Ví dụ, tại Khoản 1, Điều 11, dự thảo đề nghị phạt tiền từ 5 - 10 triệu đồng đối với hành vi sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt, thiết bị, dụng cụ sinh lửa, sinh nhiệt mà không bảo đảm khoảng cách an toàn về phòng cháy. Quy định này nâng mức phạt tiền gấp 18,75 lần so với Nghị định 144 (chỉ cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300 - 500 ngàn đồng).
Hay tại khoản 1, Điều 7, phạt tiền từ 1 - 3 triệu đồng đối với một trong những hành vi niêm yết nội quy, biển báo, biển cấm, biển chỉ dẫn về phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ không đúng vị trí quy định. Mức phạt này gấp 10 lần quy định tại Nghị định 144 (Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100 - 300 ngàn đồng)
Đề xuất phạt tiền 40-50 triệu đồng đối với một trong những hành vi: Không có giải pháp ngăn cháy đối với khu vực sạc điện cho xe động cơ điện tập trung trong nhà; không có hệ thống điện phục vụ PCCC; không duy trì giải pháp ngăn cháy đối với khu vực sạc điện cho xe động cơ điện tập trung trong nhà.
Nếu vi phạm quy định về trang bị, lắp đặt phương tiện phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ (Điều 20) Phạt tiền từ 40 - 50 triệu đồng đối với một trong những hành vi sau đây: Không trang bị, lắp đặt hệ thống báo cháy; không trang bị, lắp đặt hệ thống chữa cháy; không trang bị phương tiện chữa cháy cơ giới.
Dự thảo nghị định quy định phạt tiền từ 40 -50 triệu đồng đối với hành vi đưa công trình, hạng mục công trình, phương tiện giao thông thuộc diện phải thẩm định thiết kế về PCCC vào sử dụng, hoạt động khi chưa có văn bản thẩm định thiết kế về phòng cháy và văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu về phòng cháy và chữa cháy của cơ quan quản lý chuyên ngành. Bên cạnh đó, kèm theo hình thức xử phạt bổ sung là đình chỉ hoạt động từ 6 - 12 tháng đối với hành vi quy định tại khoản này.