FPT đề xuất xây dựng mô hình hợp tác công – tư để phát triển hệ sinh thái y tế số

Tập đoàn công nghệ FPT và Pharma Group phối hợp tổ chức Diễn đàn “Đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực y tế” (Healthcare Innovation Forum - HIF 2025).

Sự kiện là diễn đàn đối thoại đa chiều giữa các nhà hoạch định chính sách, cơ quan quản lý, chuyên gia trong và ngoài nước, doanh nghiệp y dược, doanh nghiệp công nghệ, các cơ sở khám chữa bệnh… để tìm lời giải hữu hiệu nhất cho công tác chăm sóc sức khỏe người dân.

Tham gia Diễn đàn có Đồng chí Lê Thành Long, Phó Thủ tướng Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam; Đồng chí TS. Nguyễn Ngô Quang, Cục trưởng, Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo, Bộ Y tế; Đồng chí Hà Anh Đức, Cục trưởng, Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế; Đồng chí Nguyễn Minh Lợi, Cục trưởng, Cục Hạ tầng và Thiết bị y tế, Bộ Y tế và đại diện các cơ quan y tế, bệnh viện, sở y tế địa phương; Đồng chí Ông Nguyễn Hữu Hoàng, Phó Vụ trưởng Vụ Thư ký -Biên tập, Thư ký Phó Thủ tướng Chính phủ; Đồng chí Nguyễn Cửu Đức, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa giáo Văn xã, Văn phòng Chính phủ.

Về phía cơ quan quốc tế có Ngài Marc E. Knapper, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Hợp chúng quốc Hoa Kỳ tại Việt Nam; Ngài Thomas Gass, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Liên bang Thụy Sỹ tại Việt Nam; Ngài Philipp Roesler, Nguyên Bộ trưởng Bộ Y tế Liên bang, Nguyên Phó Thủ tướng Cộng hòa Liên bang Đức và Lãnh đạo Ban Thư ký Chính sách Y tế Quốc gia, Văn phòng Nội các, Chính phủ Nhật Bản; Trung tâm Phát triển Thuốc Thử nghiệm, Singapore thuộc Chính phủ Singapore; Trường Đại học Y Harvard….

HIF 2025 tập trung thảo luận các giải pháp đột phá về đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo trong các lĩnh vực ưu tiên của ngành y tế; tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI); đẩy nhanh chuyển đổi số trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Phát biểu tại sự kiện, Phó Thủ tướng Lê Thành Long cho biết: "Chăm sóc sức khỏe nhân dân là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu của Đảng và Nhà nước. Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, ngành y tế Việt Nam cần có bước chuyển mình toàn diện để phát triển bền vững, công bằng và hội nhập quốc tế. Với tinh thần đó, tôi đề xuất năm định hướng trọng tâm. Thứ nhất, thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số y tế, triển khai hiệu quả bệnh án điện tử, đơn thuốc điện tử, liên thông dữ liệu y tế – bảo hiểm, và ứng dụng công nghệ mới như AI, blockchain, IoT. Thứ hai, nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học, đặc biệt trong công nghệ sinh học và giám sát dịch bệnh. Thứ ba, phát triển công nghiệp dược trong nước, tập trung vào nghiên cứu thuốc mới, vaccine và thiết bị y tế. Thứ tư, tăng cường hợp tác công – tư, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tham gia cung cấp dịch vụ y tế chất lượng cao. Và cuối cùng, mở rộng hợp tác quốc tế, phát triển y tế số hiện đại".

Chia sẻ tại sự kiện ông Darrell Oh, chủ tịch Pharma Group khẳng định: "Pharma Group – đại diện cho ngành dược phẩm phát minh – cam kết đồng hành cùng Việt Nam trên hành trình hiện thực hóa tầm nhìn 2045. Nhưng chúng tôi không thể đi một mình. Chỉ khi cùng chung tay, chúng ta mới có thể biến khát vọng chính sách thành những thay đổi thực chất, góp phần nâng cao sức khỏe người dân một cách lâu dài. Bởi đầu tư cho y tế chính là đầu tư cho nguồn lực quý giá nhất của đất nước – con người Việt Nam."

Tại sự kiện, ông Trương Gia Bình Chủ tịch HĐQT FPT cho biết: "Việt Nam đã chọn bước vào kỷ nguyên vươn mình. Để hiện thực hóa khát vọng đó, ngành y tế cần ba đột phá: cơ chế, đổi mới sáng tạo và hợp tác công – tư. Về cơ chế, chúng ta phải từ bỏ tư duy ‘không quản được thì cấm’, chuyển sang coi cơ chế là sức mạnh cạnh tranh quốc gia. Làm sao để người dân Việt Nam được tiếp cận thuốc mới nhanh như người dân Mỹ, Nhật Bản? Làm sao để nâng tỷ lệ tiếp cận thuốc mới từ 9% lên 51% như Nhật Bản? Đó phải là mục tiêu của cải cách thể chế. Về đổi mới sáng tạo, Việt Nam có thể trở thành trung tâm thử nghiệm lâm sàng và sản xuất thuốc mới dựa trên AI. Chúng ta có một triệu kỹ sư CNTT, đang hướng tới 500.000 nhân lực có kiến thức, kỹ năng AI – đó là sức mạnh con người. Về hợp tác công – tư, cần liên kết các bệnh viện, công ty dược, bác sĩ, dược sĩ trên nền tảng dữ liệu chung. Chúng ta cần đào tạo lực lượng vừa giỏi CNTT, vừa hiểu y học. Chúng ta chỉ có thể đứng vào hàng ngũ các nước tiên tiến trên thế giới khi chúng ta bước vào những ngành công nghiệp tiên tiến nhất trong đó có ngành dược phẩm."

Ứng dụng AI trong ngành Dược: xu hướng toàn cầu và cơ hội cho Việt Nam

Theo số liệu thống kê 80% chuyên gia dược phẩm và khoa học đời sống hiện đang sử dụng AI để khám phá thuốc, 95% các công ty dược phẩm đang đầu tư vào năng lực AI. Công nghệ AI đang giúp các công ty dược phẩm rút ngắn quá trình khám phá thuốc từ 5-6 năm xuống chỉ còn một năm. Các ứng dụng AI có khả năng tạo ra giá trị hàng năm từ 350 tỷ đến 410 tỷ USD cho các công ty dược phẩm vào năm 2025. Việc sử dụng AI trong các thử nghiệm lâm sàng có thể giúp tiết kiệm 70% chi phí cho mỗi thử nghiệm và rút ngắn thời gian thực hiện là 80%.

Chia sẻ tại sự kiện ông Hoàng Việt Anh, Chủ tịch FPT Digital, Chủ tịch FPT Telecom, Tập đoàn FPT cho biết, "AI và GenAI tạo ra hiệu ứng tích cực cho ngành dược trên toàn cầu. Theo các báo cáo thì GenAI trong giai đoạn 2024 – 2029 hàng năm đóng góp từ 60-110 tỷ USD/năm. Tất cả các công đoạn trong chuỗi giá trị cung ứng của ngành dược đều thụ hưởng các lợi ích từ việc ứng dụng Gen AI. Trong đó có 2 lĩnh vực đáng chú ý là nghiên cứu sáng chế ra dược phẩm mới và thử nghiệm lâm sàng thuốc mới".

Ông Hoàng Việt Anh cũng cho rằng đây là thời điểm vàng thúc đẩy chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ mạnh mẽ cho ngành dược, đồng thời đề xuất lộ trình ứng dụng AI cho ngành dược Việt Nam trong giai đoạn từ nay đến 2028. Cụ thể là năm 2025 bắt đầu xây dựng cơ sở dữ liệu tập trung cho ngành dược và thí điểm mô hình AI lab cho việc thử nghiệm lâm sàng thuốc mới tại Việt Nam. Năm 2026 triển khai thí điểm công cụ AI blockchain để tăng cường hiệu quả phòng chống thuốc giả, thuốc kém chất lượng. Năm 2027 đặt mục tiêu giảm 20% thời gian thử nghiệm lâm sàng đối với thuốc mới. Năm 2028 Việt Nam trở thành điểm sáng AI hub cho dược phẩm và chăm sóc y tế của khu vực Asean.

Hiện thực hóa Nghị quyết 57-NQ/TW và mục tiêu quốc gia về đột phá chăm sóc sức khỏe

Việt Nam đang đứng trước thách thức tỷ lệ già hóa dân số gia tăng, dự báo đạt 25% vào năm 2040, và tỷ lệ mắc các bệnh không lây nhiễm chiếm tới 77%. Gánh nặng bệnh tật và sự chênh lệch trong tiếp cận y tế giữa các khu vực không chỉ làm suy giảm chất lượng sống, mà còn tạo gánh nặng lên hệ thống y tế và ngân sách nhà nước. Do đó, vấn đề cấp bách hiện nay là Việt Nam cần kiến tạo một hệ sinh thái y tế – dược phẩm hiện đại, hiệu quả, công bằng và bền vững.

Trong bối cảnh Việt Nam đứng trước ngưỡng cửa lịch sử, quyết liệt triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị cùng các mục tiêu quốc gia, hướng tới trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào năm 2045, ngành y tế nói riêng trở thành một trong những trụ cột quan trọng để nâng cao chất lượng sống, đảm bảo an sinh xã hội và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững. Đây là thời điểm vàng, khi đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được xác định là động lực cốt lõi, đặt con người làm trung tâm và sức khỏe nhân dân là nền tảng quốc gia.

Tại Phiên Tọa đàm "Từ tầm nhìn đến thực thi – xác định những yếu tố cốt lõi, then chốt nhằm hiện thực hóa mục tiêu tại Nghị quyết 57-NQ/TW và mục tiêu quốc gia về đột phá trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới", các diễn giả đã cùng nhau làm rõ những yếu tố nền tảng để thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế.

Ba thông điệp cốt lõi được nhấn mạnh xuyên suốt tọa đàm. Thứ nhất, công nghệ, đặc biệt là AI và dữ liệu lớn là đòn bẩy chiến lược để tạo ra bước nhảy vọt trong chăm sóc sức khỏe. AI không chỉ giúp rút ngắn thời gian nghiên cứu và thử nghiệm thuốc mới, mà còn mở ra khả năng cá thể hóa điều trị và phát triển các mô hình khám chữa bệnh từ xa. Thứ hai, khung pháp lý và thể chế cần được cải cách mạnh mẽ để bắt kịp tốc độ phát triển công nghệ. Các diễn giả cho rằng Việt Nam hoàn toàn có thể "đi tắt đón đầu" nếu rút ngắn quy trình phê duyệt, đơn giản hóa thủ tục và xây dựng hành lang pháp lý linh hoạt, tạo điều kiện cho chia sẻ và khai thác dữ liệu y tế một cách an toàn. Thứ ba, hợp tác công tư là yếu tố then chốt. Việc kết nối giữa doanh nghiệp công nghệ, bệnh viện, viện nghiên cứu và startup sẽ giúp hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo bền vững.

Tại tọa đàm, ông Vũ Anh Tú, Giám đốc Công nghệ Tập đoàn FPT, nhận định: "Công nghệ sẽ tạo ra bước nhảy vọt trong chăm sóc sức khỏe. AI có thể xử lý khối lượng dữ liệu khổng lồ, từ đó cá thể hóa dịch vụ y tế cho từng người dân. Tôi tin rằng có hai lĩnh vực mà Việt Nam có thể làm được và làm nhanh nếu tận dụng tốt công nghệ và dữ liệu. Thứ nhất là lĩnh vực thử nghiệm thuốc mới – nếu Việt Nam xây dựng được hệ thống dữ liệu y tế tập trung và ứng dụng AI vào phân tích, chúng ta hoàn toàn có thể trở thành điểm đến cho các trung tâm thử nghiệm thuốc hiện đại. Điều này sẽ giúp rút ngắn thời gian nghiên cứu, giảm chi phí và tăng khả năng tiếp cận thuốc mới cho người dân. Thứ hai là phát triển các mô hình khám chữa bệnh kiểu mới – như bệnh viện từ xa, giúp giải quyết bài toán y tế cơ sở và nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ y tế cho người dân".

Ông Tú cũng cho biết thêm, "hiện nay, chúng ta đã có Đề án 06 phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia, là nền tảng quan trọng để triển khai các chương trình chăm sóc sức khỏe thông minh. FPT sẵn sàng đồng hành cùng ngành y tế, phối hợp với các startup, doanh nghiệp lớn và đơn vị nghiên cứu AI hàng đầu thế giới để cùng giải quyết các bài toán thiết yếu bằng AI. Đây là cách để huy động nguồn lực trong nước và quốc tế, tạo ra những đột phá thực sự trong kỷ nguyên mới."