U não là khối u nằm ở trung tâm não bộ, chỉ huy mọi hoạt động của con người. Vì vậy khối u não sẽ gây ra các dấu hiệu như rối loạn mọi hoạt động của tay, chân, cơ thể, dây thần kinh (rối loạn nhìn, ngủ, nghe, vị giác, cảm giác). Bệnh lý này cũng gây rối loạn thần kinh cao cấp như thay đổi tính tình, hành vi, rối loạn nhận thức, trí nhớ. Khối u vùng não sẽ chi phối hoạt động và chức năng vùng não đó. Khi có các dấu hiệu lâm sàng, thầy thuốc sẽ dựa vào đó để thực hiện thăm dò hình ảnh (cắt lớp vi tính và cộng hưởng từ) để chẩn đoán u não.
Hơn 100 loại u não
Mỗi năm có 19.000 bệnh nhân u não nguyên phát mới xuất hiện được chẩn đoán và điều trị tại Mỹ (dân số là 300 triệu dân). Hiện 688.000 người Mỹ đang sống với u não, trong đó 130.000 u ác tính, và 550.000 u não lành tính. Mỗi năm có khoảng 98.000-170.000 u não di căn được chẩn đoán.
Tại Việt Nam (khoảng 90 triệu dân), chúng ta không có số liệu chính thức chẩn đoán khối u não và tỉ lệ người mắc bệnh u não mỗi năm. Tính riêng Bệnh viện Việt Đức mỗi năm nhận khám và điều trị 2.500 người bệnh u não. Ở trẻ em, u não là nguyên nhân tử vong cao nhất trong số các ung thư trẻ em. U não chiếm 1/4 số bệnh nhân do ung thư dưới 19 tuổi. U não cũng là nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ 2 trong số các bệnh ung thư ở lứa tuổi từ 20 -39. U não di căn chiếm 30-50% các loại u não và đây cũng là loại u não hay gặp nhất.
Mặc dù có hơn 100 loại u não nhưng 4 nhóm u não hay gặp nhất là u di căn não, u tế bào thần kinh đệm, u màng não và u tuyến yên. Có loại u não phát triển rất chậm, mỗi năm to hơn 2-3 mm. Đối với loại u não phát triển chậm, bệnh nhân thích nghi dần với sự tăng kích thước và thể tích khối u nên dấu hiệu rất mờ nhạt. Nhiều người được chẩn đoán khối u não sau khi khối u rất to (đường kính 8-10 cm) và khối u đã phát triển 5-10 năm.
U não có thể điều trị được. Nhiều loại u não được điều trị sớm, kịp thời, đúng phác đồ, bệnh nhân có thể sống, lao động và làm việc bình thường. Tuỳ từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân nhân điều trị u não bằng phẫu thuật, xạ trị, hóa trị hoặc phải kết hợp nhiều phương pháp.
Bệnh nhân sống thêm bao lâu?
Đây là câu hỏi của bệnh nhân và gia đình người bệnh u não thường đặt ra với thầy thuốc. Tuy nhiên câu trả lời không giống nhau cho tất cả mọi người. Một số bệnh nhân u não có thể sống khỏe mạnh, bình thường và tuổi thọ không giảm đáng kể sau khi được điều trị u não. Một số khác có thể sống thêm vài tháng hoặc vài năm. Một số u não phát triển rất nhanh, khối u lớn sau vài tuần hoặc vài tháng. U não có thể tái phát sau điều trị nhưng có loại không tái phát hoặc u không phát triển to hơn sau nhiều năm. Chính vì vậy, chúng ta phải khám, tư vấn và theo dõi u não liên tục, thường xuyên. Thời gian sống thêm sau khi điều trị u não phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như loại u, tuổi bệnh nhân, vị trí, kích thước, phương pháp điều trị... Hiện nay phương pháp phẫu thuật xâm lấn tối thiểu đang được áp dụng phổ biến tại bệnh viện trong điều trị các bệnh lý thần kinh và u não. Với các bệnh lý về u não trước đây, bệnh nhân thường e ngại khi phẫu thuật cắt bỏ khối u. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu đối với hơn 1.000 ca phẫu thuật nội soi sọ tại Bệnh viện Việt Đức cho thấy phương pháp này đã mang lại những cơ hội điều trị tốt cho bệnh nhân bị mắc căn bệnh u não hay bệnh lý sọ não.
Tại Mỹ, khoảng 20% bệnh nhân u não ác tính sống thêm trên 5 năm sau khi điều trị. Ở trẻ em, tỉ lệ u não ác tính sống thêm trên 5 năm cao tới 72%. Đối với u màng não, người bệnh có thể được chữa khỏi hoàn toàn nếu khối u lành tính, được phẫu thuật sớm. Người bệnh có thể sống bình thường.
Nếu người thân của bạn được chẩn đoán u não, hoặc bản thân bạn được bác sĩ thông báo bị u não, bạn sẽ làm gì? Chắc chắn bạn sẽ bị sốc nặng, tuy nhiên, bạn cần bình tĩnh để đưa ra quyết định hợp lý. Hãy tìm kiếm thông tin về bệnh u não qua sách báo, mạng... Hãy gặp bác sĩ để được tư vấn về vấn đề của bạn, hãy mang theo cuốn sổ nhỏ để ghi chép lại những gì cần thiết hoặc ghi trước những câu hỏi mà bạn quan tâm trước khi tư vấn. Đừng nản chí, đừng bỏ cuộc, hãy tự tin “chiến đấu” với khối u não.
