Nhiều xe ế vì... giá rẻ
Có quy mô nhỏ hơn nhiều so với các nước khác trong khu vực cũng như thế giới nhưng thị trường ôtô Việt Nam có những đặc điểm rất khác biệt và được nhiều hãng xe sang đánh giá là miền đất hứa dù thu nhập bình quân của người dân không cao.
Khảo sát thực tế trên thị trường cũng như trong dư luận cho thấy một nghịch lý đang tồn tại trong thói quen tiêu dùng của người Việt đó là thích xem xe giá rẻ nhưng khi mua chỉ chọn xe giá đắt.
Mitsubishi Mirage, một trong những mẫu xe nhỏ bình dân hiếm hoi tại triển lãm Ôtô Việt Nam.
Nghịch lý này từng khiến nhiều hãng xe “ngã ngửa” và vỡ kế hoạch vì dự đoán chưa thật chính xác. Trên thực tế, mọi thông tin liên quan đến các mẫu xe giá rẻ luôn nhận được rất nhiều sự quan tâm từ lúc bắt đầu xuất hiện dưới dạng tin đồn trên các diễn đàn xe, trên báo chí tới lúc những dòng xe đó thực sự hiện hữu ở các showroom. Tuy nhiên, xe giá rẻ thường chỉ để xem còn để mua người tiêu dùng lại có xu hướng chọn dòng xe đỡ rẻ hơn.
Chẳng hạn, khi tung ra thị trường mẫu Camry bản 2012, Toyota Việt Nam đã bổ sung phiên bản 2.0 E và đặt ra nhiều kỳ vọng cho bản giá mềm này. Thế nhưng, thực tế bán hàng sau hơn 1 năm cho thấy dự đoán về sự ăn khách của bản 2.0E là hoàn toàn sai, người tiêu dùng thích thú quan tâm tới phiên bản giá mềm này nhưng lại quyết định mua bản đắt hơn là 2.5G hoặc 2.5Q.
Tương tự, trong hơn 2 năm có mặt trên thị trường mẫu sedan và hatchback hạng nhỏ Ford Fiesta khá ăn khách. Tuy nhiên, trong 3 phiên bản xe được bán, phiên bản giá rẻ nhất 1.4 lít và cũng là được kỳ vọng nhất lại ế nhất và sớm bị khai tử. Kịch bản tương tự cũng xảy ra với mẫu Ford Focus, Mazda2 và nhiều mẫu xe khác.
Nghịch lý này khiến nhiều hãng xe bị “hớ”, phải đổi kế hoạch sản xuất và thậm chí lao đao vì ế. Chẳng hạn Ford Việt Nam phải tăng mạnh sản lượng bản Fiesta 1.6 lít đồng thời hạ giá đẩy hàng tồn cho bản 1.4 lít.
Là tài sản lớn nên phải... đắt
Lý giải về tâm lý mua hàng của người tiêu dùng Việt, một số chuyên gia nhận định do giá xe tại Việt Nam còn rất cao nên phần đông khách hàng vẫn coi đó là một tài sản lớn, thậm chí là nguồn dự trữ của cả gia đình thay vì là một phương tiện giao thông đơn thuần.
Vì thế, khi chọn mua xe, đa số người tiêu dùng đưa tiêu chí về khả năng giữ giá khi bán lại lên hàng đầu và có xu hướng “cố mua hàng đắt” vì cho rằng đắt mới tốt, đắt mới giúp dự trữ tài sản.
Bên cạnh đó, tâm lý chuộng hàng ngoại, thương hiệu lớn cũng khiến khách hàng Việt chịu chơi hơn và mạnh tay chi tiền hơn.
Tuy nhiên, quan niệm này cũng khiến không ít người mua xe không phù hợp với nhu cầu sử dụng cũng như túi tiền của chính mình. Chẳng hạn, một người chỉ thường xuyên đi lại trong thành phố nhưng vẫn thích và nghiến răng mua một mẫu SUV dung tích động cơ lớn để rồi toát mồ hôi mỗi khi xoay trở trên đường và mệt mỏi vì các chi phí nuôi xe.
Tương tự, dù không có nhu cầu giao dịch, quan hệ xã giao nhiều nhưng không ít người cố sắm xe xịn, xe sang tiền tỷ để lúc nào cũng nơm nớp lo trông xe, chống trộm và phải gồng mình "xịn" theo xe.
Xe rẻ thất sủng, xe đắt ngập tràn
Tâm lý chuộng xe đắt của không ít người tiêu dùng khiến các hãng xe ít nhiều phải cảnh giác với câu chuyện xe giá rẻ bởi xe được quan tâm không phải lúc nào cũng là xe bán chạy.
Cho tới nay những mẫu xe rẻ nhất thị trường như Chery Riich M1, Chery QQ3, BYD F0... đều khó sống, thậm chí đã “chết” và cơ hội để dòng xe rẻ nhất thế giới Tata Nano xuất hiện ở Việt Nam cũng không nhiều khi khách hàng ít mặn mà với kiểu xe này.
Sau “cái chết” của những mẫu xe giá rẻ đến từ Trung Quốc, số lượng xe giá bình dân thực sự ra mắt không nhiều hoặc cũng chốt giá không thực sự rẻ với mức tối thiếu từ 370 triệu đồng trở lên.
Triển lãm Ôtô Việt Nam vừa kết thúc hôm 27-10 vừa qua cũng là một minh chứng cho sự hiếm hoi của những dòng xe giá rẻ thật sự. Tại sân chơi lớn nhất của ngành công nghiệp xe hơi Việt Nam, mẫu xe rẻ nhất là Chevrolet Spark có giá từ 370 triệu đồng và cũng chỉ có 2-3 mẫu xe nhỏ giá dưới 500 triệu đồng.
Ngược lại, tại sự kiện này, các mẫu xe nhỏ hạng sang lại tràn ngập với mức giá trên 1 tỉ đồng. Có thể kể đến hàng loạt cái tên như Renautl Clio, Mercedes A-Class, BMW 1 Series, Audi A3...
Trong thời gian tới, không ít mẫu xe hạng nhỏ rậm rịch về nước như Hyundai i10 Grand, Toyota Vios... nhưng giá bán thực tế của các mẫu xe này khó xuống dưới 400 triệu đồng.
