Động lực từ gói tín dụng 500.000 tỉ đồng

Tại sự kiện "Ngày chuyển đổi số ngành ngân hàng năm 2025" diễn ra ngày 29-5-2025, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng công bố: 21 ngân hàng đã chuẩn bị sẵn sàng nguồn lực 500.000 tỉ đồng cho vay với lãi suất ưu đãi, thấp hơn tối thiểu từ 1% mỗi năm so với cho vay bình quân trung, dài hạn. Chương trình này dành cho khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và hạ tầng chiến lược (giao thông, điện lực, hạ tầng số...).

Không phải chỉ là chuyện ở Việt Nam, mà là câu chuyện dài nhiều tập trên toàn cầu, muốn có công nghệ hiện đại thì phải đầu tư. Đầu tư thì phải có "thủ tục đầu tiên" là "tiền đâu". Muốn làm chủ công nghệ tiên tiến, muốn có sản phẩm mới cao cấp hiện đại, muốn phát triển, muốn cạnh tranh cả trong nước lẫn nước ngoài thì phải tăng cường đầu tư và phải đầu tư ngay từ khâu nghiên cứu và phát triển (R&D).

Chẳng hạn, Tập đoàn Công nghệ Huawei (Trung Quốc) trong vòng 10 năm (2012-2022) vươn lên thành một công ty công nghệ hàng đầu Trung Quốc một phần quan trọng là nhờ "mạnh tay" đầu tư lên đến 140,55 tỉ USD cho R&D. Một hãng công nghệ hàng đầu khác cũng của Trung Quốc là Xiaomi, ngày 27-5-2025 cho biết trong vòng 5 năm tới dự kiến đầu tư 27,78 tỉ USD vào R&D, tái khẳng định cam kết thúc đẩy đổi mới trong các công nghệ nền tảng mang tính cốt lõi.

Ngành công nghệ Việt Nam trong những năm qua rõ ràng đang khát vốn. Các doanh nghiệp công nghệ lớn cần những khoản vốn lớn để tăng cường đầu tư phát triển định hướng ra đại dương. Các doanh nghiệp công nghệ nhỏ cần vốn để phát triển sản xuất và hiện đang chịu áp lực về chuyển đổi số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI).

Ngành công nghệ Việt Nam giờ đây có được lợi thế là sự nhìn nhận, đánh giá cao và hỗ trợ ngay từ cấp quản lý nhà nước cao nhất. Chúng ta đã có Nghị quyết 57/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, như kim chỉ nam và "lệnh bài".

Sáng 29-5-2025, chủ trì cuộc họp định kỳ quý II/2025 của Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh rằng: Nghị quyết 57/2024 có vai trò đặc biệt quan trọng, không có quốc gia nào trở thành hùng cường với một nền khoa học - công nghệ yếu kém. Tổng Bí thư cũng nói rõ: "Với tốc độ triển khai của chúng ta hiện nay, tôi thấy chưa hài lòng".

Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá: Chương trình tín dụng 500.000 tỉ đồng cho công nghệ sẽ góp phần triển khai Nghị quyết 57/2024 của Bộ Chính trị.

Vốn cho doanh nghiệp công nghệ sẽ phần nào được giải quyết với động thái mới nhất của ngành ngân hàng. Nhưng nó cũng đặt ra vấn đề mới: Phải sử dụng nguồn vốn này sao cho đúng đắn, có hiệu quả cao nhất có thể. Những bài học kinh nghiệm đau đớn về lãng phí nguồn vốn, về thâm lạm nguồn vốn và cả lợi dụng để tư lợi về nguồn vốn vẫn còn nóng hổi.

Bên cạnh chủ trương, chính sách giờ có thêm nguồn vốn được hỗ trợ, ngành công nghệ Việt Nam đang được tiếp thêm năng lượng để tăng tốc. Đừng ai bỏ lỡ thời cơ.