Mở lối cho thị trường vàng

Kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương về cơ chế, chính sách quản lý hiệu quả thị trường vàng thời gian tới đang thu hút sự quan tâm của nhiều chuyên gia, doanh nghiệp (DN) và người dân.

Chỉ đạo của Tổng Bí thư không chỉ định hướng những chính sách đang được kỳ vọng mà còn mở ra những chuyển động mới cho thị trường vàng. Trong đó, nhiều giải pháp cụ thể đã được nêu rõ, như: hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, nhanh chóng sửa đổi Nghị định 24/2012 theo hướng thị trường hóa có lộ trình và có kiểm soát chặt chẽ; tạo sự kết nối hiệu quả hơn giữa thị trường vàng trong nước và thế giới; xóa bỏ thế độc quyền về thương hiệu vàng miếng một cách có kiểm soát, trên nguyên tắc nhà nước vẫn quản lý hoạt động sản xuất vàng miếng nhưng có thể cấp phép cho nhiều DN đủ điều kiện tham gia…

Tổng Bí thư cũng yêu cầu tập trung nghiên cứu một số giải pháp có thể sớm áp dụng; có lộ trình nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế để đề xuất việc triển khai thành lập sàn giao dịch vàng quốc gia; hoặc cho phép đưa vàng vào giao dịch trên sàn giao dịch hàng hóa; hoặc lập sàn giao dịch vàng trong Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam…

Thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đã triển khai một loạt giải pháp nhằm bình ổn thị trường vàng, kéo giá vàng trong nước thu hẹp với giá thế giới, như tổ chức đấu thầu vàng miếng SJC, bán vàng miếng thông qua 4 ngân hàng thương mại nhà nước và Công ty Vàng bạc Đá quý Sài Gòn (SJC). Có thời điểm, các biện pháp này đã giúp thu hẹp đáng kể mức chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới, song hiệu quả chỉ mang tính tạm thời. Chênh lệch giá vàng nhanh chóng quay lại mức cao, có thời điểm lên tới 18 - 20 triệu đồng/lượng, đồng thời tái diễn tình trạng "sốt" vàng kéo dài.

Giá vàng trong nước cao hơn nhiều so với giá thế giới được lý giải là do tình trạng khan hiếm nguồn cung. Từ nhiều năm nay, Ngân hàng Nhà nước không cấp phép nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng SJC, vàng trang sức cho DN nào.

Để giải quyết được tận gốc những vấn đề nêu trên, cần triển khai các giải pháp đồng bộ mà Tổng Bí thư đã chỉ đạo. Trước mắt, cần cân bằng thị trường vàng hiện nay bằng cách tăng nguồn cung, cho phép DN được nhập khẩu vàng trở lại. Việc xóa bỏ thương hiệu vàng quốc gia - vàng miếng SJC để các sản phẩm đủ tiêu chuẩn, chất lượng có thể cạnh tranh tự do trên thị trường cũng là điều cần thiết.

Giải pháp căn cơ hơn là triển khai thành lập sàn giao dịch vàng quốc gia. Sàn giao dịch vàng là một hướng đi lâu dài để thị trường này phát triển bền vững. Muốn sàn vàng vận hành hiệu quả, điều kiện tiên quyết là phải xây dựng được quy chế rõ ràng. Mọi tổ chức, cá nhân tham gia đều phải được cấp phép; thông tin về giao dịch, giá cả phải được công khai, cập nhật liên tục, bảo đảm tính minh bạch cho thị trường.

Khi có sàn vàng, người dân sẽ giao dịch thông qua DN kinh doanh được cấp phép, sẽ nhận chứng chỉ vàng thay vì vàng vật chất. Chứng chỉ này phải có khả năng quy đổi ra vàng thật bất kỳ lúc nào, không kèm theo điều kiện gì... 

Thái Phương ghi