Vĩnh biệt bác sĩ Trần Thành Trai - một tấm gương tận hiến!

Thông tin về sự ra đi của ông để lại niềm tiếc thương sâu sắc trong lòng học trò, đồng nghiệp và những người từng biết đến ông - người thầy mẫu mực, người bác sĩ tận tụy của ngành ngoại nhi phía Nam nói riêng, Việt Nam nói chung.

Người thầy của nhiều thế hệ bác sĩ

Trong suốt sự nghiệp, bác sĩ (BS) Trần Thành Trai giữ nhiều trọng trách tại các cơ sở đào tạo và bệnh viện lớn, như Trưởng Phân môn Ngoại Nhi - Trường Đại học Y Dược TP HCM; Chủ nhiệm Bộ môn Ngoại Nhi - Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch; Chủ nhiệm Khoa Ngoại Tổng quát - Bệnh viện Nhi Đồng 1. Ông cũng là Chủ tịch Hội Ngoại Nhi TP HCM khóa đầu tiên, đại biểu Quốc hội khóa X và đại biểu HĐND TP HCM nhiệm kỳ 1992 - 1996.

Một dấu mốc quan trọng trong sự nghiệp của BS Trần Thành Trai là ca mổ tách cặp song sinh Việt - Đức năm 1988 cùng GS Trần Đông A. Ca mổ kéo dài 15 giờ đã gây tiếng vang quốc tế và được ghi vào sách Guinness năm 1991. Thành công đó không chỉ là thành quả chuyên môn mà còn là biểu tượng cho tinh thần y đức và sự hy sinh thầm lặng của những người làm nghề y. Trong mắt đồng nghiệp và học trò, BS Trần Thành Trai luôn là hình mẫu lý tưởng - một người thầy nghiêm khắc nhưng hết lòng vì thế hệ sau, một BS khiêm nhường và luôn đặt lợi ích người bệnh lên hàng đầu.

Là một trong những học trò thế hệ đầu, nhắc đến BS Trần Thành Trai, TS-BS Lê Thanh Hùng - Trưởng Khoa Ngoại niệu Bệnh viện Nhi Đồng 1, xúc động cho biết năm 1991, khi ông về Bệnh viện Nhi Đồng 1 công tác, BS Trai đã nổi tiếng lẫy lừng. "Thầy là người đặt nền móng cho ngành ngoại nhi hiện đại ở phía Nam, là tượng đài lớn trong lòng các thế hệ BS trẻ" - BS Hùng nói. Theo BS Hùng, BS Trần Thành Trai không chỉ giỏi chuyên môn mà còn là người tiên phong mở lối. "Chính thầy là người mang các kỹ thuật tiên tiến từ Mỹ, Pháp, Nhật… về nước, đặc biệt trong phẫu thuật hàm mặt, bỏng và tiết niệu nhi. Thầy đã góp phần đưa Nhi Đồng 1 thành trung tâm ngoại nhi hàng đầu lúc bấy giờ" - BS Hùng kể.

Không chỉ nổi bật trong giảng dạy và điều trị, BS Trần Thành Trai còn có tầm nhìn vượt thời đại khi đưa y tế đến với cộng đồng từ rất sớm. Ông là người khởi xướng chương trình mổ hàm ếch miễn phí cho trẻ em nghèo - tiền thân của chương trình "Vì nụ cười tương lai" do Báo Tuổi Trẻ phối hợp với Bệnh viện Nhi Đồng 1 tổ chức. "Thầy đưa cả ê-kíp đi từ Cà Mau, Bạc Liêu đến Tây Nguyên, Quảng Bình, Hải Phòng… để mổ cho các em bị hở hàm ếch. Chương trình được tổ chức bài bản, huy động nhiều nguồn lực và đã trở thành mô hình mẫu cho các chương trình mổ thiện nguyện sau này. Tôi học được từ thầy rất nhiều, không chỉ chuyên môn mà cả cách sống, tinh thần làm nghề" - BS Hùng nhớ lại.

Với BS Huỳnh Vĩnh Hải Ngươn - nguyên Trưởng Khoa Tiền phẫu, Bệnh viện Nhi Đồng 1 - một đồng nghiệp từng gắn bó với BS Trần Thành Trai trong quá trình công tác tại đây - vẫn còn nguyên cảm xúc khi nhắc về người thầy, người đồng nghiệp. "Những chuyến công tác y tế cộng đồng đầy gian khó không làm chùn bước thầy. Thầy là người truyền cảm hứng cho cả đoàn từ thiện. Nhiều khi đi mổ hở hàm ếch ở các tỉnh, tối khuya rồi mà thầy vẫn bảo còn bệnh nhân thì mình còn làm dù khi đó thầy đã ngoài 50 tuổi, lớn tuổi nhất đoàn, vẫn làm khỏe hơn thanh niên" - BS Ngươn kể.

Cái tâm với nghề đi trước cái danh

Với hơn 50 năm làm nghề, BS Trần Thành Trai đã góp phần đào tạo hàng ngàn bác sĩ ngoại nhi, đặt nền móng cho nhiều kỹ thuật điều trị hiện đại và nhân văn. Ông không chỉ là người thầy truyền cảm hứng mà còn là tấm gương về sự tận hiến, kỷ luật, khiêm nhường và lặng lẽ cống hiến. "Thầy sống với tinh thần cống hiến tuyệt đối, không ngại khó, ngại khổ. Ở thầy, cái tâm với nghề luôn đi trước cái danh. Với riêng tôi, thầy là ngọn đèn soi sáng con đường làm nghề, là người đã góp phần viết nên lịch sử của ngoại nhi Việt Nam" - TS-BS Lê Thanh Hùng bày tỏ.

Trong hồi ức của TS-BS Thầy thuốc Ưu tú Nguyễn Văn Đẩu - nguyên Trưởng Khoa Răng Hàm Mặt, Bệnh viện Nhi Đồng 1 - những năm tháng đồng hành với BS Trần Thành Trai trong các chuyến công tác thiện nguyện đã để lại nhiều dấu ấn khó phai. "Anh là một người đàn anh lớn đúng nghĩa - một người có tâm, có tầm và có tài. Tôi từng có vài năm đi mổ cùng anh Trai trong các chương trình từ thiện, gần như đi khắp cả nước. Trong những chuyến đi ấy, anh Trai là trưởng đoàn. Ở vị trí đó, tôi mới thật sự thấy rõ được tầm vóc của anh" - BS Đẩu kể. Điều khiến ông ấn tượng sâu sắc nhất không chỉ là năng lực chuyên môn vững vàng mà còn là tố chất thủ lĩnh nổi bật nơi BS Trần Thành Trai. Theo ông, BS Trai hội tụ đầy đủ ba yếu tố: tổ chức, ngoại giao và chuyên môn. "Khả năng tổ chức của anh rất tốt. Anh là người dẫn dắt, điều phối cả đoàn phẫu thuật thiện nguyện một cách khoa học, nhịp nhàng. Bên cạnh đó, năng lực ngoại giao của anh rất đáng nể - đi đến đâu, anh cũng được chính quyền và y - bác sĩ địa phương quý mến. Và tất nhiên, về chuyên môn thì không ai có thể phủ nhận, anh là một tay dao bậc thầy" - BS Đẩu nhấn mạnh.

Từ những năng lực ấy, BS Trần Thành Trai không chỉ giữ vai trò thủ lĩnh trong mỗi chuyến đi, mà còn trở thành chỗ dựa tinh thần cho cả đoàn. Dù công sức là của tập thể, nhưng ông luôn là người lan tỏa được tinh thần cống hiến, khơi gợi sự gắn kết giữa các thành viên và tạo niềm tin mạnh mẽ cho bệnh nhân. "Những chuyến đi ấy luôn rất đặc biệt. Các BS địa phương ngưỡng mộ anh thật sự. Và với người bệnh - những bậc cha mẹ có con được mổ thành công - họ ôm lấy anh bằng cả tấm lòng biết ơn và sự thân thiết sâu sắc" - BS Đẩu xúc động kể.

Ngành y mất đi một tượng đài, người học trò mất đi người thầy tận tụy. Nhưng hình ảnh về BS Trần Thành Trai trong chiếc áo blouse trắng, dáng người nhỏ nhắn và ánh mắt quyết đoán nhưng đầy nhân hậu - sẽ mãi là biểu tượng đẹp trong lòng bao thế hệ BS và bệnh nhi.